Istilah bahasa Batak

11.59 |


Kamus BATAK

abang
abang angkang
abg (anak baru gede)
bajarbajar, siuoruor
ada
adongada, tidak ada-soada
adik
adik lakilaki anggi
adop
hadap; maradophon
adu
alu, aluhon – adukan, dialuhon – diadukan, mangalualu – mengadu nasib
agak
tar; agak cantik – tar uli
agap
tawa terbahak-bahak
air
aek; air terjun – sampuran, air mata – ilu, menetes air mata – manetek ilu; basah – maraek
ajak
togi, mengajak manogi, ajaklah – togihon, pemimpin – partogi
ajimat
parsimboraon, simbora parlapikon
aku
ahu; mengakui – marhatingkoshon
alot
jogal
amat, mengamati
tillik; manilik, maniliknilik
ampat
opat
andai
molo, andai kata bisa – molo boi nian
angin
alogo – angin ribut – ampilas
antar
taru; antarkan – taruhon
antuk
ondok, mengantuk mondokondok
apa
aha; mengapa – mahua, apapun – lan
apel
tandang, pergi ke rumah gadis untuk pacaran – martandang
appear
agar; appearance – agar, bagak, dorang, jeges, jagar, lago, uli
arah
odong, dipaodong – diarahkan; dompak, dompak hambirang – arah kiri, dompak siamun arah kanan; dihadapi –didompahi; diarahkan – dijuju
arang
agong
arti
lapatan, artinya – lapatanna
asam
igar, rudang; terlalu asam – maigarhu; jeruk asam – unte rudang
asap
timus, berasap – martimus
asing
duru; diasingkan – sipaduruon
atap
tarup
atur
ture, mengatur – pature, palsu – pinatureture; aturan – ruhut; aturan peradatan – ruhut ni paradaton
awas, jaga
ramot, mengawasi, menjaga – mangaramoti
ayah
amang
ayo
tole, ayo lah , tole
bagaimana
beha, boha, apa yang harus dikerjakan – beha bahenon, boha bahenon
bagus
jeges
bahas
uhal, membahas, manguhal, menganalisa
bahaya
mara; ditimpa bahaya – marmara, tempat bahaya – parmaraan
bahu
abara, diabarai, mangabarai, parsitangkingon. Diabarana i do dibahen siboanonna i. Diabarai ibana do sude harugian i. Ibana do mangabarai sude ulaon i.
baik
denggan, diperbaiki – dipadenggan, padengganhononhon
bajak
tinggala
baju, pakaian
abit
bakar
tutung; terbakar – matutung; heater (pembakaran) – tataring
bangun
dungo
banyak
torop, godang, banyak yang kamu tahu – godang parbinotoanmu, sangat banyak – bahat nai; banyak orang – torop jolma; banyak orang – torop jolma; kebanyakan -pagodanghu
bapa, ayah
amang
barang dagangan
boniaga
batang
kambona, sebatang – sangkambona
bayar
garar, kubayar – hugarar, membayar – manggarar
baur
saor, berbaur – marsaor
bebek
bibi
bekal
borhatborhat
bekas
tihas
bela
tutur, pembela – panuturi, memembela – manuturi
belakang
pudi; terbelakang – parpudi; dibelakang – dipudi; dibelakangi – ditundali
beli
tuhor, membeli – manuhor, di beli – nituhor
benar
tingkos, toho; membenarkan – marhatohohon; tutu; sebenarnya – antong
benih
boni
benjol
punil, boasa punil bohim, marbadai do ho?, berbenjolbenjol – marduguldugul
bentak
songgak; dibentaki – disonggahi; saling mementak – masisonggahan
bentang alam
hajangkajang
berangkat
borhat
berat
borat; keberatan – haboratan
berdiri
tindang, jongjong
berhenti
sohot, maradian
beri
lehon; memberi – mangalehon
beringin
jabijabi
berkas, bungkus
borhos; seberkas – samborhos
berkat
pasupasu
bersama-sama
rampak, rampak do sibenet dohot lae na i
bersih
ias, bersihkan – paias; dengan jujur – ias ni roha
bertambah, ganda
more
besar
balga; lebih besar – balgaan; terbesar – umbalga; jalan besar – dalan balobung; besar – bolon, terlalu besar – pabolinhu
besok
sogot, besok lusa – sogot haduan
bidan
sibasoh
bijak
ampa, bahasa ladang – arda diladang; bahasa bijak – ampa ardang;
bijaksana
bisuk
bilang
dok; yangdikatakan (dibilang) – pandok; katakan – dokkon
bimbing
togu, membimbing – manogu
bingung
bojok, (heran) longang, maoto (oto)
bisik
husip; husiphon ma tu ahu aha do na dibagasan roham
bohong
gabus; berbohong – margabus; pembohong – pargabus
buah
parbue
bual
buras, kombur; berbual – markombur
buang
ambolong, ambolonghon; pembuangan – panduduron
bujuk, mohon
elek, elekelek, bujukan – pangelek, membujuk – mangelek
buka
buka, buha
bukit
robean, robean na timbo (dolok)
bulan
bulan, bulan tula – bulan purnama?
bulat
tingko, gonong
bumi, dunia
portibi, hasiangan
bundar
tingko, lunjung
bunuh
pamate, pembunuhan berencana – todos, pusa
bunyi
huling (kuling); berbunyi –mangkuling; lonceng – hulingkuling
burung
pidong; pidong patiaraja; pidong sigak; pidong imbulubuntal; amporik; pidong araroma; pidong lote – burung puyuh
buta
pitung, mapitung
cabut
bubut, mambubut, mencabut, mangurati; borgat (cabut untuk tumbuh2an, bersama akarnya); maborgat – tercabut; mamborgat – mencabut
cakar
tambirik,
cape
loja
cari
lulu, lului; mencaricari – lulululu, mencari – mangalului
cecer, serak
sabur


cekatan
bontis
cela, raib
tihas
cepat
tibu
cerdik, bijaksana
bisuk
cerita
torsa, torsatorsa, cerita rakyak – turiturian
ceroboh, keras kepala, suka melawan
tois
cicak
boraspati
cicip
dai, rasakan – daihon
cincang
tanggo, mencincang – mananggoi – sangsang
cinta, kasih
holong
cium
umma, mangumma, masiummaan, masiummaummaan – bercium-ciuman
coba, dicoba
disuba
cubit
gotil, unang sai gotil anggimi
cukup
sae
cuci
buri, air pencuci – aek pamurion
curi
tangko; mencuri – manangko
dahi, muka, wajah
bohi
dagangan
boniaga, tigatiga; marboniaga – berdagang; parboniaga – pedagang, dagangan – tigatiga, berjualan – martigatiga
daki, mendaki, naik, menanjak
nangkok, mendaki ke bukit – nangkok tu dolok
dalam
bagas
danau
tao
dapat
dohar, didapat, diperoleh – mandohar
dari
sian, dari situ – sian i
datang
ro, sudah datang – nga ro, nungnga ro
daun
bulung, daun beringin – bulung ni hariara
debat
sinambul, tukang debat – parsinambul
dekat
jonok
delapan
ualu
dengar
bege, didengar – dibege
dengkul, lutut
dugul, ulu ni tot, mendengkuli – mandugul
depan
jolo, ke depan – tujolo, masa yang akan datang – tujoloan, dahulu – najolo, pertama – parjolo
deras, lebat
dobar; mansai dobar do parbue ni pinasa i; dobar do udan i
derita, penderitaan
siaginon, parniahapan
desak
abuk, diabuk, mangabuk, mabuk, pangabuk.Unang sai abuk ibana
dia
ibana
diam
sip, hehem, pendiam – sijalo sipsip
didih
gurgur, mendidih – magurgur
dingin
ngali
doa
tangiang; tabas
dua
dua, duabelas – sampulu dua
duga
agak – sura
dunia
portibi
ejek
ehet, mangehet
elang (burung)
lali
emas
sere, emas palsu – suasa
embun
ombun
enak
tabo; tabo ma lompalompa ni inang on; enak didengar – lengenlengen
enam
onom
filsafat
risa, filosofinya – risana; ilmu filsafat – raksa risa
gagak (burung)
sigak
gali, telaah
uhal; menelaah – manguhal
gampang
mura, sangat gampang – sai nura
ganjil
geduk
gelap
holom
gema
saringar
gemetar
manggirgir
gendong
abing, abin, mangabing, diabing, abingan
gerak, bergerak, mulai melangkah
hinsat
gerangan
ulaning, apa gerangan – aha ulaning
gerimis
simbur, simbursimbur
gimana, bagaimana
beha
goblok
oto
guna
hasea; menggunakan – marhaseanghon; memanfaatkan – mamparhaseanghon
gundul
saesae
habis
suda, habis-habisan – tumpur
hajat
lolo, palolo jabu – hajat membangun rumah, hajat melaksanakan pekerjaan – palolo siulaon; hadirin – loloan na torop; berkumpul – marlolo
hak
tohap, agat; hak milik kita – aganta
hambur, berserakan
abur, diaburhon mangaburhon, maraburan, marabur, maraburabur
hanya
holan, hanya sedikit – holan saotik, ondeng
hanyut
maup
haram
rumar, hata rumar – kata kotor, kata yang tidak sopan
harap
sinta harapan/citacita – sintasinta, diharapkan – dipasinta
hari
ari
harta
agat, arta, hamoraon, ugasan
hasea
berguna; so hasea – tidak beguna; marpahaseang, humaseaan – lebih berguna
hasil
omo, bekerja – mangomo. penghasilan – naniomo
hati, perasaan
roha, senang hati las roha, hatihati – nangetnanget, nanget
hebat
bongak, mininggikan diri – pabongakbongakhon
hembus
ombus
henti, diam
so; berhenti – paso
hidup
ngolu
hijau
rata; menghijau –ratarata
hilang
mago
hitam
birong
hitung
etong
hujan
udan, hujan es – ambolas; udan na so hasaongan, alogo na so hapudian
hutan
harangan
hutang
singir
hujan
udan, hujan es – ambolas
ibu
inang, ibu yang baik hati inang soripada, inanta i, our madam
ikan
dengke, ikan mujahir – dengke jair
ikat kepala
bulang
ikut
ihut; mangihuti; dohot; pengikut – parsidohot; ihit, mengikuti – mangihiti
ilmu
raksa, mangaraksa-berilmu, pengetahuan – pengetahuan
indah
uli, betapa indahnya – mansai uli
ini
on, seperti ini – songon on
injak
dege
ipar
tunggane, hubungan antara suami dan saudara istri – partungganean
istri
ripe; istrinya –ripenai; calon istri – oroan
itu, seperti itu
I, songon i, songon an

jadi
saut, gabe
jahat
jungkat, berhati busuk – geduk
jahe
pege
jalar
insir, ular menjalar – manginsir ulok
jam
pungkul, jam berapa – pungkul piga
jambu batu
antajau
jampi
tabas
jangan
unang, jangan sampai – sotung, jangan sampai rusak nanti – sotung sega annon
janggal
haduk
jantung
taroktok; bukbak taroktokna – berdebar jantungnya
jatuh dabu, madabu, jatuh untuk manusia
tinggang
jauh
dao
jawab
alus, menjawab –alusi, dijawab – dialusi, saling menjawab – masialusan
jebakan
lupaklupak
jejak
bogas, menetapkan langkah (untuk masa depan – pernikahan) – parbogasan
Jelajah
adang. Nungga sude diadangi ibana alai ndang jumpasa
jelas, menjelaskan
nalnal, panalnalhon, patiar; jelas terlihat – tedak, tedak songon indahan di balanga
jelek
roa; terjelek – rumoa
jengkol
joring
jenis, ragam
ragam
jernih
tio
jodoh
rongkap
jujur
tigor – (tidak jujur) geduk
kacau
gaor; kacau balau – sursar
kadang
sipata
kain, pakaian
abit, diabiti, diabithon, mangabiti, marabit, parabiton
kakak/adik(perempuan)
ito
kaki
pat
kalau
molo
kambuh
manombo
kami
hami
kamu
hamu
kandungan
tabutabu, kandungannya – tabutabuna
karena
alana
kasih
lehon, kekasih – hallet, kasihan – asi
kasur
podoman
kata
hata, dok ; katakan – hatahon, dokhon; sepatah kata – sangkambaba; katakan - dok, paboa; dikatakan – didok; dipaboa
kau
ho
kawan
dongan, kedan
kawin
sohot, mengawinkan – pasohot, perkawinan – parsohotan; berrumah tangga – marhasohotan
kaya
mora; berada – mamora
kebenaran
sintong, kebenaran yang tak perlu dikatakan – hata hehem
kecil
metmet, hetek, saling menganggap rendah – masihetehi; sebagian kecil-punsu tali; masa kecil (anak2) –gelleng
kedai
lapo, kode
kejut
hiap, terkejut – tarhiap
kejut, terkejut, cemas
muningan, boasa muningan ho hasian
kekasih, pacar
hallet
kelahi
bada, berkelahi – marbadai
kelapa
harambir
keluar
haruar
kemarin
nantoari
kembar
silinduat
kenal
tanda, terkenal – bongal
kendala
abat, abat-abat- berbagai rintangan
kepala
ulu, simanjunjung
kerabat
ampara (sisolhot)
keras
pir, terlalu keras – papirhu
keriap
gulmit, manggulmit
kering
hasang, mahiang
keringat
hodok, keringatan – hodohan
kerja
ula; bekerja – mangula; kerja keras – todos; kerjakan ulus, pekerjaan – ulaon; gotong royong– mangarumpa
keruh
litok; litok aek di jae tingkirhon tu julu – keruh air di muara, lihat ke hulu
ketika
andorang, hatiha
keturunan
pinompar, pomparan
kilat
hillong, mengkilat – marhillong
kira
rimpu, rippu; kirakira – hirahira, kukits – hurimpu
kirim
tongos, mengirim – manongos
kodok
tohuk, tojak
kosong
rumar, harus dihabiskan – ingkon rumar do i
kuat
gogo, togar
kukuh
togu
kulit
hulinghuling, kalimat tanya untuk suatu tekateki – hulinghuling ansa, jawabannya ansa, atau hutisa
kumpul
lolo, berkumpul – marlolo; hadirin – loloan
kusut
rundut
koreksi, perbaiki
pature; marsipatureturean
kuda
hoda
kumpul
pungu; berkumpul – marpungu; kumpulkan punguhon
kunjung
topot, mengunjungi – manopot
kurang
hurang; kekurangan – hahurangan
kusut
rundut
kutuk
sapata – bura
ladang
hauma; berladang – marhauma
lagi
dope, muse
lagu
logu, marlogu sada, marlogu dua- ende
lah
ma, nian – baenma, unang manian
lahir
bila yg lahir laki-laki disebut tubu, bila yg lahir perempuan disebut sorang
laki
baoa, lakilaki – dolidoli
lalai
lalap
lalat
lanok
lalu, berlalu
salpu
lampias
sombu, melampiaskan rindu – pasombu sihol
langsung
tidak menunggu-nunggu – pintor
lapang
tardas, lapangan rumput – adaran
lapar
male, kelaparan – haleon
lari
lojong, berlari – marlojong; lari terbirit-birit – lintun
lawan
alo, dugu, maralo, mardugu-melawan
layu
malos, mabap
lepas
talhus
lepau, kedai
lapo
lepek, basah kuyup
tonu

lembu jantan
jonggi
lempar
sampat, lemparkan – sampathon, dilemparkan – disampathon
lenggang
ambe, berdendang – mangambe
lengkap
timpas
lengket
longkot, lepas – longkang
lengkuas
halas; tuhor jolo halas i asa mangalompa itom
lewat
lewat –bolus; , melewati mamolus; dilewati – dibolus; lewat (waktu) – bolus
iar
riar, hijang, unto boruboru na riar (hijang)
liat, kaku
jogal
licin
sulandit tergelincir – tarsulandit
lidah
dilaabas, albas, mangabas – melambai, mangalbas
lihat
bereng, tingkir
liur
tijur, ijur, manijuri – meludahi
lima
lima
limpah
arar, marhuarar -berlimpah
lonceng
hulingkuling
lompat
timbung; melompat – manimbung; tollu, manollu – melompat kebawah
ludah, air liur
tijur
luncur
runsur
lurus, jujur
tigor, manigor, hatigoran, partigor, patigorhon panigoran
lutut, dengkul
ulu ni tot
mahal
arga, arga do bona ni pinasa
main
meam, permainan – parmeaman
maju (agung, timbul, berjaya)
timbul
makan
allang; pangan; makanan – panganon, allangon; sipanganon
makmur
duma, maduma; kemakmuran – hadumaon
malam
borngin
malas
age, bermalas-malasan – mageage, measeas
malu
ila; memalukan – pailahon; saling memalukan – marsipailaan; urak, malu aku – murak ahu; dipermalukan – dipaurak; tarurak, paurakhon, haurakon
mampet, macet
sundat
mandi
maridi, mandi diluar – martapian
manis
tonggi, terlalu manis – patonggihu, paling manis – tumonggi
mati
mate, monding, parjolo; mati tiba2 – tidas, menghembus nafas – tos hosa; mati tenggelam – mogap
minta
ido, meminta – mangido, permintaan – pangidoan
muka(bagian tubuh)
bohi
muncul
mullop, muncul berulang-ulang – mullopullop
pemamah biak
sigagat
mama inang
inong
manusia
jolma, manisia
masak
lompa, memasak – mangalompa; masak dengan asam saja – ura, yang dimasak dengan asam – naniura
masak (buah)
mabe, malamun
masih
dope, masih ada – adong dope
masuk
bonggot, tempat masuk – habongotan
mata
mata, simalolong; mata air – pansur
mau
olo, saya mau – olo do ahu
melata
manginsir
mentah
tata; martata sumping -tersenyum
merah
rara
mereka
nasida
mimpi
nipi, pemimpi – parnipi
minum
inum
minyak
miak; maiakna ma jo panggorengna
miskin
pogos; melarat – lea pogos
mudah
mura, mudah – mudahan – mudahan, semogaanggiat
mulut
baba, sepatah kata – sangkambaba
musuh
tihus, manihus – mengejar musuh
muncul
mullop
murtad
tundal, panundalan – kemurtadan, panundalan manginsobut tu ho
nafsu
pangimbung, pangimbungna – nafsunya
naik
nangkok
nakal
tilhang, jekjek
nangka(buah)
pinasa
nanti
annon
nasib
siahapon
nasihat
soso, kunasihati – husosoi
naung (teduh)
ingan, bernaung – maringan
nikah, menikah
untuk lakilaki mangoli, pelakunya pangoli, untuk perempuan muli, yang dinikahi – nanioli, menikah kembali – imbangna , panoroni
nyanyi
ende; bernyanyi – marende; nyanyi cinta – ende ende arur
nyata
nata; terbuka, jelas – tedak; terus terang tidak sembuny2 atau berpura-pura – sitedak rupa siboto goar
nyeri
borit
obat, mengobati
mandaoni
oleh
oleh karena itu – angkup ni i
olok
rehe memperolok – mangarehe, contoh birong gelek, sirara obuk, sihariting mosok dll
orang
halak; jolma
pacar
hallet
padang gurun
halonganan
pahat
lotik
pakaian
abit, diabiti, diabithon, mangabiti, marabit, parabiton. Abit na arga do pinangkena i Nang pe rintik ibana, alai tong do diabiti bondana i.Painte jolo diabithon mandar na i. Angka ina do disuru mangabiti ina na monding iingkon marabit do angka namarbaju parhobas i asa denggan
paku
labang
palsu, menyimpang dari kenyataan
lipe, pinatureture, emas palsu – suasa
panen
gotil; memanen – manggotil
panggil, undang
jou, saling memanggil – masijouan; undangan joujou
pangkal
bona
pangku
abing,abingan-pangkuan, diabing-dipangku , mangabing-memangku. Abing ma jolo anakmi asa pasusu. Diabingan ni inana I do ibana modom. Diabing ma anakna I huhuty dipasusu. Boasa ho mangabing anakmi, tudia horoha inantam
pantang
subang, orang yang mempunyai pantangan – parsubang; menjadi pantangan – tarsubang
pantas, bagus, cocok, pas
tama; une – naung une ma sude na binahenmi
parit
bondar
pasar
onan
patah, rusak
matopik
patut
tama
payudara
tarusputting payu dara – ulu ni tarus; manarus – menyusu; patarushon – menyusui; adop
pedih
ngotngot
pemimpin, panggilan untuk penghormatan
raja
pendek
jempek
pengumuman
tingting; mengumumkan – martingting
penuh
gok; dipenuhi – dipasiat – dipasiatma pangidoanki
pepaya
botik
perahu
solu, berperahu – masisoluan
peraturan, hukum
patik
percaya, dapat dipercaya
bontor

percik percikan
pispison
perempuan
boru
periuk
hudon
perjanjian
padan
perkakas tenun
sabang
perlu
ringkot, mangaringkothon
pernah
hea; tidak pernah – ndang hea
permisi
santabi
perut
boltok
pesan
tona
pesta, rapat
lolo; berkumpul – marlolo; kumpulan – loloan
peti mati
abal-abal
petuah
pitua, pitua nitabas ingkon jumolo disiup
pijat
dampol
pilih
pillit; memilih calon istri – mangaririt, pemilih calon istri – pangaririt
pindah
morot, morot tu na asing
pinta
tami, meminta – manami
pintar
bistok
pintar
malo; belegak pintar – pamalomalohon
piring
pinggan
pisah
sirang
pisau sadap
agat, tukang sadap – paragat
potong
tanggo, memotong ( dengan parang) – mananggo
pudar
sosa
pukul
balbal, dipukuli – dibalbali
pulang
mulak, pulang kerumah – mulak tujabu
pundak
abara
pungut
ain
putih
bontar
putus
tos, matos; memutuskan – manotos; manotosi
rahasia umum
hata haurahon
rajin
ringgas
ramai
torop
rantau
ranto, ratto, pangantantoan
rapat, musyawarah
rapot
rasa
taon – dirasa ditaon, merasakan – manaon; mengalami duka cita – marsitaonon; sependeritaan – sapartinaonan
rasa
ahap; dirasa – diahap; penderitaan – parniahapan; roha; perasaannya – rohanaterge, manerge, diterge rasa dai, enak rasanya, tabo daina, dirasai – didai
rasa
dai, enak rasanya, tabo daina, dirasai – didai
rasa
roha, kurasa – huroha
rela
pos, rela hati – pos roha
rendah
hetek; rendah hati – serep roha
rindu
sihol; merindu – masihol
rintangan
abat-abat
rumah
sopo, jabu, bagas
rumput
duhut, merumputi – manduhuti, marbabo, mambaboi
rusak
sega, merusaki – manegai
saat
uju, saat ini – uju on; ombas, saat ini – di ombas on
sabar, bersabar
saep
sahabat
aleale
saja
ondeng, sambing
sajak
ardang, pangardang – pembuat sajak
sakit
hansit, sakit sekali – hansit nai; borit; menyakitkan – naboritan
sakit
sahit, sedang sakit – marsahit
salam (tangan)
jalang
salam selamat, sejahtera, teguh
horas
sama
dos, sama rata – ris
samar, menyamar
tinda, patinda rupa
sampai
sahatro dina, rasirasa; sampai sekarang – ro dina saonari, sahat tu sadarion, rasirasa nuaeng; sampai mati – rasirasa mate
sangat
pala, apala, sapala; sangat panjang – apala ganjang
sangat
sai, sangat-sangat – mansai, sangat gampang – sai mura, sangat-sangt cantik – mansai uli
sanggup
tolap, tolap gogo; yang aku sanggup – tolap au
santun
donda
sarong
mandar
satu
sada
sawah
saba
saya
ahu, iba
sebar, serak, tersebar
marserak, menyebarkan – paserakhon; parserahan – tempat yang tersebar
sebelas
sampulu sada
seberang
ipar; menyeberang – taripar, menyeberangi sungai – manaripari batang aek
sedia
tupa; menydiakan patupahon
sedia, siap
rade, sudah sedia – nungga rade, disiapkan, disediakan – diparade
segera, tergopohgopoh
busbus, menggugurkan kandungan – busbushon
segi
suhi, bersegi-segi – marsuhisuhi
sekaligus
huhut
sekarang
nuaeng, saonari
selamat, pelihara
ramot, menyelamatkan, memelihara – mangaramoti
selesai
sae,sidung, sudah selesai nungga sae; pasidunghon – menyelesaikan; penyelesaian -pansidungi
selimut
ulos
semak
somak
semangat
simangot
sembilan
sia
sembunyi, tersembunyi, tersumbat
solpa
sempat
sanga, menyempatkan – pasangahon; kusempatkan – husangahon
senja
botari
sembur
bursik, disemburkan – dibursikhon
sempurna
tang
semua
luhut, saluhut, semuanya – saluhutna; sude, semuanya – sasudena
semut
porhis
sengat
doit, menyengat – mandoit
seperti
songon
sepi, sendiri
punjung, – mati tak ber anak – mate punjung; tersisih – tarpunjung
sepuluh
sampulu
sesak
ponjot
sesal
humordit
serak, jatuh berserakan
abur, diamburhon, mangamburhon, maramburan, marabur, marabur-abur. Abur do eme na inoanna i. diaburhon do indahan na di piring na I ala ni murukna. Holan ibana do mangamburhon arta ni amana i. Maramburan do baras sian karung na matombuk i. Marabur do ilu sian mata ala ni ngotngotna
seru (kata seru)
ate
serupa
suman
siang
arian
siap, sedia
rade, sudah siap – nungga rade
sifat
bangkotibas
silau
sillak, marsilak; kemilau – sumillak
silsilah
tarombo, partuturan
sinar
sondang, rondang (bulan)
sirih
napuran, napuran tanotano
sobek
ribak – dirobek – ribakhon, menjadi sobek maribak
sopan
pantun, bersopan-sopanan – marhapantunon
suara
soara
subur, memberikan hasil yang baik berkembang biak dengan baik
sinur
sudah
nga, nungga, sudah datang – nungga ro
suka, rajin, bersemangat
girgir; tung mansai girgir do ibana na markarejo i
sumpah
tolon – bersumpah – manolon, patolonhon
sungai
binanga, batang aek
susah
susa, jangan sampai susah kita– sotung susa hita
tabah, tekun
benget
tabung bambu
abal-abal
tahu
boto
taman
porlak
tambah
tamba, lam; tambah kuat – lam gogo
tampar
pastap
tanaman
suansuanan
tangan
tangan
tangkap (maling)
barobo
tanya
sungkun, pertanyaan – sungkunsungkun, muningan; saling bertanya – masisungkunan
tatap
tatap; menatap – manatap
tawa
engkel, marengkel, mengkel, mengkelengkel, terbahak-bahak – mengkel suping, saling menertawakan – masiparengkelan
tebang
taba, kayu itu ditebang – ditaba hau i
tebing
tolping
tega
hum ; tega hati – hum roha
tegap
togos
tegar
tohom
teguh
togu
teguk
dorguk
tekateki
ansa-ansaan
tekun (tabah)
benget
telan
bondut
telanjang
saesae, marsaemara, salangsalang
telur
pira; tolor; buah pelir pirapira; bertelur – marpira
teman
dongan; teman membuat kita berharga – dongan do hatotoga
tembakau
timbaho
temu
jumpang, domu; bertemu – pajumpang, mardomu; pertemuan – pardomuan
tempat
ingan, inganan; tempat tidur – podoman
tenang
pos, tenang hatimu – pos roham
tengah
tonga
tenggelam
bonom
tenggen, setengah mabuk
mordong
tengok
tingkir
tentu
tontu, ate, men-iakan/meyakinkan – antong; meminta persetujuan – ate, memastikan tontu
tepat
topet
tepuk tangan
marlapaklapak (martolap)
tepung beras
nitak, nitak gurgur ( tepung beras jang lembut)
terang
tiurtorang; terang bu;an – rondang ni bulan i
terbang
abang, habang
terbalik
tundal
terbang
habang
terbirit-birit
lintun
terbit
poltak (bulan); binsar (matahari)
terbuka (jelas)
tarngap
terima
jalo, menerima – manjalo, terima kasih – mauliate
ternak
pinahan, ternaknya gemuk2 – pinahanna pe mokmok
tiang penyanggah
panangga
tidak
ndang, tidak ada – ndang adong; tidak ada – soada, Soada na hurang diibana
tidur
modom, podoman-kasur; tertidur – tarnono; tidur nyenyak – renge modom
tiga
tolu
tikar
ampe
timah hitam
simbora
timbang
antan, menimbang-nimbang – mangantan; timbang,perkiraan – rajum, dipertimbangkan – dirajumi
timbul
timbul
timur
habinsaran
tinggi
timbo
tinta
mangsi
tording
peraturan
tuak
tuak na tonggi, tuak na pang, tuak tangkasan
tuan rumah (pemilik acara yang bertanggung jawab)
suhut
tujuh
pitu
tuli
nengel
tulis
gurit, tuliskan – gurithon; surat, menulis – manurat, tuliskan – surathon
tumpah
sabur
tunda, menunda
mahilolong
tunggu
ima, inte, paimapainte, ditunggu – dipaima, dipainte, tunggu dulu – inte ma jolo
tunjuk
tida, patidahon
tuntun
togu, menuntun – manogu, manogunogu
turun
tuat; keturunan – pinompar, pomparan, rindang
uang
hepeng, humisik
ubi, ubi kayu
gadong
ujung
ujung
ulak
kembali, paulak – kembalikan
ungkap, terungkap
tardas
upah
upa
usai
simpul, sae
usir
bali, mengusir -pabali
wajah, muka
bohi
waktu
tingki, tikki ; zaman dahulu –tingki na galia; hatiha
warisan
arta pusaka X paneanon (ima kuasa na dohot paksa
wibawa
tunggun, sanggam






Tidak ada komentar:

Posting Komentar

 
Apycom jQuery Menus